عبور از دروازه تاریخ با تشنج در مسجد بازار تهران

به گزارش ایسنا، امروز ۲۱ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی این روز می‌پردازیم.

ورود اولین اتومبیل به ایران در عصر مظفری- ۱۲۷۹

مظفرالدین شاه اولین جفت اتومبیل‌های رنوی فرانسوی خریداری شده را در پاریس به عنوان اولین خودروی وارد شده به ایران در سال ۱۲۷۹ از طریق راه آهن، کشتی و از طریق روسیه و دریای خزر به ایران فرستاد.

گویا این دو رنو خریداری شده یکی در میانه راه به علت نقص فنی و مشکلات حمل برای همیشه می‌ماند و دیگری  در هنگام ترور نافرجام محمدعلی شاه که در دوشان‌تپه برای دیدن با وحش می‌رود با نارنجک منفجر می‌شود.

بدون اینکه این اتفاق موجب خسارت جانی شود، محمدعلی شاه با کالسکه به دربار باز می‌گردد. بعد از مظفرالدین شاه احمد شاه قاجار دومین شاه ایران است که اتومبیلی خریداری می‌کند و سومین شاه ایران است که سوار شدن بر آن را تجربه کرده است.

نقل است که ناصرالملک که مدتها در انگلستان و فرانسه زندگی کرده بود هنگام انتصاب به مقام نیابت سلطنت برای احمد شاه خردسال یک دستگاه اتومبیل را به هزینه دولت ایران از اروپا خریداری کرد، این اتومبیل‌ها راهی تهران شدند و مورد استفاده دربار قرار گرفت.

به غیر از دربار قاجار سیاحان اروپایی نیز اولین اتومبیل ها را وارد ایران کردند، اما مدتها بعد در بین سیاستمداران و ملاکین بزرگ و تجار سرشناس به خصوص تجار بوشهری همچون حاج امین‌التجار و معین‌التجار بوشهری و تجار یزدی، شیرازی و کرمانی خرید اتومبیل باب شد و به نوعی نشانه اشرافیت و چشم هم چشمی تجار از هم بود.

تشنج در مسجد بازار تهران- ۱۲۸۴

پس از واقعه فلک شدن تجار تهران به دست حاکم شهر در ۲۰ آذر ۱۲۸۴  قرار بر این شد که مردم در روز بعد برای حل مشکل در مسجد بازار تهران جمع شوند.

سید عبدالله بهبهانی و سید محمد طباطبایی و سایر سرشناسان و مردم در مسجد شاه جمع شدند. سید جمال‌الدین واعظ که خطیبی متبحر و سخنوری نامدار بود برای آگاهی دادن به مردم بالای منبر رفت. هنوز چند دقیقه از سخنرانی او نگذشته بود که میرزا زین‌العابدین تهرانی امام جمعه، داماد ناصرالدین شاه با بهانه کردن قسمتی از سخنان واعظ سر به فریاد گذاشت و به اشاره او تعدادی از گماشتگان با پایین کشیدن سید جمال از منبر، با چوب و چماق بر سر مردم ریختند و جلسه را بهم زدند.

حادثه مسجد بازار تاثیر زیادی در حرکات انقلابی مردم در آینده گذاشت و پس از ناکامی عین‌الدوله صدراعظم برای نزدیکی به بهبهانی و طباطبایی مهاجرت صغری و هجرت به ری در فردای آن روز روی داد و مسیر نهضت به نقطه‌ای حساس رسید.

در تقویم شمسی مناسبت‌های دیگری چون ورود میرزا حسینقلی‌خان نظام‌السلطنه مافی با ۲۰ سوارکار بختیاری به مشهد و استاندار خراسان شدن وی در سال ۱۳۰۰، ورود عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار به تهران بعد از ۴ ماه مأموریت به روسیه در سال ۱۳۰۵، تشکیل حکومت خودمختار فرقه دموکرات در آذربایجان با حمایت ارتش روسیه در سال ۱۳۲۴، تولید ۴۰ هزار تنی قند و شکر در سال ۱۳۳۷، آتش‌سوزی در چادر حجاج در صحرای منی و جان‌باختن و زخمی شدن تعداد زیادی از حجاج ایرانی در سال ۱۳۵۴، سرشماری جمعیت ایران و تهران توسط سازمان ثبت احوال و اعلام جمعیت ۳۴ میلیونی برای کشور  و جمعیت  ۳ میلیون و ۲۷۱ نفری برای تهران در سال ۱۳۵۴، پیام مهم امام خمینی به مناسبت راهپیمایی بزرگ مردم در تاسوعا و عاشورای حسینی در سال ۱۳۵۷، درگذشت علی‌اصغر سروش ادیب و مترجم ایرانی در سال ۱۳۶۱ و درگذشت غلامرضا قدسی‌نژاد شاعر معاصر در سال ۱۳۶۸ به ثبت رسیده است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری به شرح زیر است:

درگذشت “اِبنِ‌فَرَحِ اِشبیلی” شاعر و محدث قرن 7- ۶۹۹

شهاب الدین ابوالعباس احمد بن فَرَح بن احمد لَخمی اِشبیلی در سال 625  در اِشبلیّه در اندلس قدیم واقع در اسپانیای امروز به دنیا آمد.

وی به هنگام حمله‏ ارتش اسپانیا به این شهر در سال 646  به اسارتِ سربازانِ اسپانیایی افتاد، اما پس از مدتی گریخت و به کشور مصر رفت. ابن فَرَح در مصر از محضر درس علمای مشهور قاهره کسب فیض کرد و بعد از مدتی عازم دمشق شد و در آن‏جا تحصیلات خود را ادامه داد.

ابن فرح اشبیلی سپس در دمشق به عنوان عالمی آگاه در علم حدیث به تدریس پرداخت و شاگردان بسیاری از دانشِ او بهره‏مند شدند.

از این محدّث برجسته، منظومه‏‌های معروفی در شرح احادیث به جای مانده است که از لحاظ اصول شعری نیز قابل توجه است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به شرح زیر است:

تولد کاشف میکروب سِل- ۱۸۴۳

رابرت در ۱۱ دسامبر ۱۸۴۳ در آلمان به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات در رشته پزشکی در شهرهای مختلف آلمان به معالجه بیماران پرداخت. در همین زمان بود که بیماری سیاه‌زخم دام‌های زیادی را آلوده کرد و دامداران زیادی را نگران کرد.

دکتر رابرت کُخ پزشک شهیر آلمانی پس از تحقیقات بسیار به این نتیجه رسید که باسیل‌های بسیار کوچکی در خون گوسفند یا حیوان مریض وجود دارد. او عاقبت توانست با پرورش و نگهداری این باسیل، نظریه خویش را اثبات کند و سرم این مرض را بسازد.

این عمل باعث شد که از تلفات زیاده از حد احشام جلوگیری شود و پیشرفت موثری در راه علم پزشکی حاصل شد. با عضویت کُخ در شورای سلطنتی بهداشت برلین، وی امکانات بیشتری برای مطالعه بر روی امراض به دست آورد و از آن پس تحقیقات خود را برای کشف میکروب سل آغاز کرد.

در نهایت در ۲۴ مارس ۱۸۸۲ «کُخ» موفق به کشف میکروب «سل» شد و در سال بعد اعلام کرد که با تلقیح سرم، همه جان‌داران را می‌توان از بروز امراض مصون داشت. کُخ سفرهای زیادی به آفریقا کرد و پس از پژوهش‌های فراوان، دریافت که مرض خواب که هزاران افریقایی را به کام مرگ کشیده بود.

در اثر نیش پشه‌ای به نام تسه تسه می‌باشد. در اثر تلاش بی حد و حصر کُخ در پیشرفت علم، آکادمی سوئد در سال ۱۹۰۵ با اهدای جایزه نوبل پزشکی به کُخ، از وی قدردانی کرد. کُخ که در اثر فعالیت زیاد و ناراحتی‌های ناشی از آن مریض و ضعیف شده بود، سرانجام بر اثر ابتلا به سل در ۲۷ مه ۱۹۱۰ در ۶۷ سالگی درگذشت.

رابرت کُخ بدون شک پس از لویی پاستور پزشک شهیر فرانسوی، بزرگ‌ترین میکروب شناس دنیاست و خدمات ارزنده‌ای که به عالم علم و بشریت نموده، هیچگاه فراموش نمی‌شود.

اعلان جنگ آلمان و ایتالیا به آمریکا- ۱۹۴۱

پس از حمله ژاپن به بندر پرل هاربور در جنگ جهانی دوم، آمریکا در ۷ دسامبر ۱۹۴۱ به ژاپن اعلام جنگ کرد، فردای آن روز کشورهای آلمان و ایتالیا که متحد ژاپن بودند در تاریخ ۱۱ دسامبر به آمریکا اعلام جنگ کردند.

تا قبل از ورود این کشور به جنگ، هیتلر سعی کرد از هر اقدامی که به مداخله مستقیم آمریکا در جنگ منجر شود، اجتناب کند.

او با آگاهی از نفوذ یهودیان در سیاست آمریکا، در مبارزه با یهودیان احتیاط بیشتری می‌کرد حتی یهودیان اروپا را تحت فشار گذاشته بود تا از یهودیان امریکایی بخواهند به خاطر حفظ جان آن‌ان از ورود آمریکا به جنگ جهانی اول جلوگیری کنند اما بعد از اعلان جنگ آمریکا به ژاپن و ارسال کمک‌های این کشور به کشورهای متحد، هیتلر به آمریکا اعلام جنگ کرد.

از آن پس، هیتلر هرگونه ملاحظه و احتیاط را در مبارزه با یهودیان را کنار گذاشت و با اعلام این که یهودیان اصلی‌ترین دشمن آلمان هستند و در شکست آلمان در جنگ اول و طولانی شدن جنگ جهانی دوم مسؤولند، وعده انتقام از آن‌ها را داد.

چند روز بعد هیتلر تأکید کرد که اروپا باید از لوث وجود یهودیان پاک شود. از این زمان بود که یهودیان در کلیه سرزمین‌های تحت تسلط آلمان مورد تعقیب قرار گرفته و به زندان، تبعید یا مرگ محکوم شدند.

در تقویم میلادی مناسبت‌های دیگری چون تولد مانوئل دالیویرا فیلم ساز پرتغالی در سال ۱۹۰۸، خروج ایتالیا از جامعه ملل در سال ۱۹۳۷، تأسیس صندوق حمایت از کودکان ملل متحد موسوم به “یونیسف” در سال ۱۹۴۶، پایان حضور ۱۰۰ ساله نظامی امریکا در کشور و کانال پاناما در سال ۱۹۹۹، روز ملی و اعلان جمهوری در بورکینافاسو، روز جهانی کودک و تلویزیون و روز جهانی کوهستان به ثبت رسیده است.

انتهای پیام